Cách cha mẹ Việt bao bọc con gây tai hại?
13/02/2016 14:54
GMT+7
- Một
mâu thuẫn lớn ở bậc phụ huynh là luôn muốn con cái trưởng thành, họ không tiếc
tiền cho con đến các lớp học “tự lập” sớm, học các lớp kỹ năng sống. Nhưng lúc
bên con lại luôn tìm cách làm thay con, thậm chí là can thiệp, chỉ đạo từ những
điều nhỏ nhặt như chuyện ăn, mặc, học và cả chuyện chơi.
“Làm
gì mà lóng ngóng thế, tránh ra mẹ làm cho!" "Làm thế trông bánh xấu lắm, để bố
làm hộ cho!”. Đấy là những câu nói trùng lặp nhiều nhất của không ít bậc
phụ huynh trong buổi trải nghiệm tự gói bánh chưng mà chúng tôi đã tổ chức cho
mẹ và các con mới đây.
Chúng tôi đã mong muốn các con tự tay gói còn mẹ ở bên
cạnh hướng dẫn, thế nhưng, đa số phụ huynh chỉ để con chạm tay được vào một lúc
là giành lại để gói hầu hết thời gian khi họ thấy con lóng ngóng, vụng về vãi cả
gạo và thịt ra ngoài, cắt và xếp la méo mó không đẹp.
Lẽ ra các con tham gia có nhiều cơ hội thỏa sức trải
nghiệm và sáng tạo nhiều hơn. Còn khi ở nhà, cũng không ít cha mẹ khi thấy con
lóng ngóng gặp khó khăn thì họ nghĩ rằng con mỏng manh, yếu đuối, cần được yêu
chiều, bảo bọc thì cũng thường xuyên làm thay cho con, làm hộ con cho nhanh, cho
đúng và cho đẹp.
Hành
động giết chết các tố chất của con?
Lúc còn là học sinh lớp một, Thúy vẫn nhớ những buổi tối
cùng trang sách tập viết chữ theo đường nét, làm em lóng ngóng vất vả toát cả mồ
hôi. Cha nhìn Thúy vất vả mà chữ không đẹp nên thường viết giúp để mai đến lớp
được điểm cao. Còn Tùng, mỗi khi đi ra ngoài và có người khác hỏi thăm: “cháu
tên gì, cháu mấy tuổi?” là mẹ cậu trả lời hộ: “Cháu
tên là Sơn Tùng, cháu 3 tuổi bác ạ”.
Hình ảnh có tính chất minh
họa
Còn những lúc bé Gia Huy chơi với chúng bạn, cha mẹ cậu
cũng thường xuyên can thiệt để giành phần hơn cho con, hay lúc vấp ngã thì người
bà cũng luôn nhào đến nâng cháu dậy và đánh chừa mặt đất đã làm đau cháu
bà.
Tất cả những hành động đấy đều đi ra từ tình yêu thương
của cha mẹ dành cho người con trai, con gái của mình và chính họ cảm thấy khi
làm việc gì đó hộ con thì đó là cách để thể hiện tình yêu của mình với con. Họ
luôn tưởng rằng như thế là thương yêu con, việc này là giúp được con, tốt cho
con nhưng sự thật có đúng là như vậy hay không?
Quan điểm của chúng tôi cho rằng, sự quan tâm khi mà
thiếu đi sự hiểu biết thì sẽ tạo ra những nguy hại tiêu cực vô cùng! Để rồi tình
yêu vô ý gây nên tội.
Sự can thiệp, làm thay, làm hộ và áp đặt của cha mẹ làm
các con mất đi sự tự do, tự tin và xa hơn nữa là sự tự do của ước mơ và sáng tạo
cũng bị “giam lỏng”. Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực
ra lại đang vô ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng
cuộc sống, tước đi quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải
nghiệm. Hành động này đã giết chết các tố chất tốt cần rèn luyện của con và sinh
ra một loạt các thói quen xấu.
Khi Thúy được cha viết chữ hộ kèm theo lời dặn dò không
được nói bố viết hay làm bài tập hộ, thì khi đến lớp cô giáo hỏi ai viết, thế là
Thúy nói “em viết” và lúc đó cô học thêm cả tính nói dối. Sơn Tùng thì mỗi lần
có ai hỏi thì biết mẹ sẽ trả lời và chỉ cần nghe mẹ nói, đến giờ mẹ Tùng phát
hiện ra con trai mình có vẻ ngại nói và lười nói, cô nhớ đến những lần đã hay
trả lời hộ con mỗi khi có ai đó hỏi về con.
Còn Gia Huy đã bốn tuổi rồi mà mỗi lần ngã thì con nằm im
khóc lóc, mắt nhòe đi dáo dác tìm người dỗ dành. Hôm trước, khi các bạn hàng xóm
sang chơi, Huy cứ giành lại đồ chơi từ tay bạn, các bạn hét lên: “Bác bảo em Huy
ý, em ấy cứ lấy đồ không cho cháu chơi!”, hoặc là nói với Huy: “Em ra chỗ khác
đi...”.
Vài lần không giành lại được từ các anh thì Huy đi ra kéo
tay mẹ vào, nếu có ba thì kéo ba vào và để ba mẹ bênh vực đòi lại hộ. Cha mẹ
càng giúp con thì càng khiến con yếu ớt và kém khả năng thích nghi, hòa hợp với
cuộc sống.
Khi xen vào làm giúp con, thì sự quan tâm đấy của cha mẹ
đồng thời cũng đang mang đến cho tiềm thức của con một thông điệp rằng: “Con
không có khả năng làm việc đó” “Con thật kém cỏi” - để rồi không ít gia
đình đang vô tình biến trẻ thành những chú “gà công nghiệp”: không cần làm gì
vẫn có ăn, có mặc, được chơi và chỉ cần lấy lý do con học thêm để không làm gì
cả. Có phải làm gì đâu, tất cả đã có cha mẹ lo rồi mà, việc của con chỉ mỗi việc
là học và làm theo lời bố mẹ. Để rồi quá nhiều đứa trẻ giỏi đâu không thấy, chỉ
toàn gặp vấn nạn mất cân bằng phát triển khi thiếu hụt kỹ năng sống, không biết
giải quyết vấn đề, quá thụ động, khi gặp những việc tương tự cũng chờ mẹ hoặc
chờ người khác đến giúp.
Đã
bao giờ cha mẹ cho con tự do?
Ngày xưa, tuổi thơ thế hệ tôi và các bạn có nhiều cơ hội
để thoải mái tự trải nghiệm các trò chơi với không gian thoáng đãng, rộng lớn
như: bắt cá, trèo cây, đánh khăng, đánh đáo, ô ăn quan, nặn đất làm pháo, làm
lều cây...Nhưng giờ đây ở thế hệ con trẻ, những lợi thế cho sự phát triển tự
nhiên đó không còn, môi trường của con bị bê tông hóa, bị điện tử hóa đang dần
lấy đi cơ hội tự trải nghiệm của các con.
Chúng đang quá thiếu sân chơi hỗ trợ cho sự phát triển
của con, thậm chí các con học hành nhiều quá, chơi thì chỉ biết đến thiết bị
công “Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực ra lại đang vô
ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng cuộc sống, tước đi
quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải nghiệm.” nghệ thì con
lại càng thiếu cơ hội tự trải nghiệm để phát triển toàn diện.
Khi cơ hội tự trải nghiệm đã hiếm hoi, thì nay chúng lại
bị bức tử bởi chính cha mẹ của mình: Từ các trò chơi để trải nghiệm, khám phá
các em còn không được tự do các hoạt động khác như ăn uống, học hành, các quyết
định lớn hơn thì cha mẹ càng can thiệp thô bạo hơn. Đã bao giờ các bố mẹ nghĩ
xem con trẻ của mình có thực sự được tự do? Thật sự là KHÔNG, con trẻ đang thiếu
tự do một cách trầm trọng.
Các bậc phụ huynh luôn thường có rất nhiều lý do để xâm
phạm vào sự tự do, quyền riêng tư của trẻ: Từ việc ăn, mặc, ở, đi học, giao lưu
bạn bè, hay tất cả mọi việc của con trẻ. Sự can thiệt và làm hộ con không phải
là công việc và trách nhiệm của cha mẹ. Trách nhiệm quan trọng nhất của quý vị
là hướng dẫn trẻ tự làm, tự quyết, tự xử lý khi xảy ra sự cố và tự rút kinh
nghiệm để tiến bộ. Con trẻ thật sự muốn gì?
Hôm qua đã có phụ huynh lo lắng khi trẻ sử dụng kéo để
cắt lá dong gói bánh, họ đã lo lắng và nói rằng: “Lỡ con cắt vào tay thì sao?”
Chúng tôi đã trả lời vị phụ huynh đó: “Cũng không sao cả, không may thì cũng chỉ
chỉ xây xước thôi, không nghiêm trọng". Người lớn cũng thế, có ai chẳng một vài
lần bị đứt tay, nhưng nhờ đó chúng ta học cách sử dụng dao kéo một cách khéo léo
hơn. Đây chính là cách chúng ta học để biết thế nào là nóng để không sờ vào nước
nóng, thế nào là đau để không nghịch dại, và quả đúng là chúng ta chỉ cắt phải
tay một lần.
Cuộc
đời con là của con....
Hãy để con sống và trưởng thành, việc quan trọng của cha
mẹ là làm sao hiểu con nhiều hơn để tin tưởng con nhiều hơn.
Trẻ em ở độ tuổi từ 0 đến 12 có trí tuệ thẩm thấu, khả
năng học hỏi rất cao từ những gì đang diễn ra xung quanh, chúng như một miếng
bọt biển có thể thấm hút mọi thứ từ môi trường xung quanh của mình. Tự do trải
nghiệm là nhu cầu rất lớn của trẻ 0 đến 12 tuổi để phát triển và những chơi là
một hình thức học tập mà mỗi con trẻ được kết hợp tâm trí, cơ thể và tinh
thần.
Theo quan sát về những câu trẻ ba tuổi thường nói bên
cạnh các từ: “bố” “mẹ” “không” còn thêm những câu: “Con
có thể tự làm được” “Để con tự làm”. Con trẻ muốn và cần được tự mình giải
quyết nhiệm vụ của mình, các con không cần sự bao bọc quá mức đâu, tự do trải
nghiệm là nhu cầu lớn nhất của con trẻ.
Không ít phụ huynh khi thấy con làm chậm và nóng ruột,
thiếu kiên nhẫn đã tìm cách làm thay cho nhanh, nhưng họ đã không hiểu rằng, trẻ
con tay chân ngắn hơn chúng ta, làm và bước chậm hơn chúng ta. Khi đang ở độ
tuổi con quý vị hiện giờ, lúc đó quý vị muốn gì và tốc độ cơ thể, sự khéo léo và
khả năng giải quyết vấn đề của quý vị đang như thế nào?
Khi là người thân của con, là mẹ, là cha hay là ông bà
thì hãy tôn trọng sự phát triển và cho con kiên nhẫn với bàn tay lóng ngóng bé
xíu đang lớn lên từng ngày qua những lần trải nghiệm chạm rãi. Nếu thật sự
thương yêu con, thay vì làm hộ, thay vì bế để nhanh hơn, quý vị hãy kiên nhẫn
chậm lại và cho con tự mình làm lấy. Lúc đầu làm việc gì, con cũng sẽ vụng về,
lóng ngóng, nhưng dần dần con sẽ tự làm được, các con cần thời gian làm quen để
hình thành kỹ năng và ra đời sống tốt. Đó mới là tình yêu thương thật sự mà con
trẻ cần.
***
Điều tốt nhất mà cha mẹ có thể làm cho con cái của mình
là cho phép con có cơ hội tự làm việc của con, cho phép con được mạnh mẽ, cho
phép con có cơ hội trải nghiệm cuộc sống theo cách riêng của con. Có được như
vậy là cha mẹ đã cho con cơ hội được là người tốt hơn, cơ hội để con tin tưởng
hơn vào chính bản thân mình. Tin tưởng vào con cũng là tin tưởng vào chính mình,
tin tưởng để con có nhiều cơ hội tự trải nghiệm là đôi cánh cha mẹ chắp cho con
bay vào tương lai đó cha mẹ ạ. Còn nếu cứ mãi nhìn con với lăng kính: “Để
chúng làm thì lâu quá!” “Sao con lóng ngóng thế!” “Để con tự làm thì nhìn xấu
quá!” thì tình yêu ấy sẽ mãi vô ý gây nên điều hại cho thế hệ tương lai của
chính con em mình.
Hãy đừng cho con những tình yêu mù quáng, mà hãy học cách
làm bậc cha mẹ thông thái để từ đó trẻ được trải nghiệm và trưởng từ những trải
nghiệm đó, được tự do lớn lên và yêu tự do từ điều con nhận được.
Chúng ta tạm kép lại với hai câu nói nổi tiếng: “Món
quà lớn nhất mà bạn có thể trao tặng cho con trẻ của mình là đôi cánh của sự tự
lập". Và “Không
gì có thể khai mở bộ não của một đứa trẻ bằng việc chơi".
Văn
Khoa - Linh An
- Một
mâu thuẫn lớn ở bậc phụ huynh là luôn muốn con cái trưởng thành, họ không tiếc
tiền cho con đến các lớp học “tự lập” sớm, học các lớp kỹ năng sống. Nhưng lúc
bên con lại luôn tìm cách làm thay con, thậm chí là can thiệp, chỉ đạo từ những
điều nhỏ nhặt như chuyện ăn, mặc, học và cả chuyện chơi.
“Làm
gì mà lóng ngóng thế, tránh ra mẹ làm cho!" "Làm thế trông bánh xấu lắm, để bố
làm hộ cho!”. Đấy là những câu nói trùng lặp nhiều nhất của không ít bậc
phụ huynh trong buổi trải nghiệm tự gói bánh chưng mà chúng tôi đã tổ chức cho
mẹ và các con mới đây.
Chúng tôi đã mong muốn các con tự tay gói còn mẹ ở bên
cạnh hướng dẫn, thế nhưng, đa số phụ huynh chỉ để con chạm tay được vào một lúc
là giành lại để gói hầu hết thời gian khi họ thấy con lóng ngóng, vụng về vãi cả
gạo và thịt ra ngoài, cắt và xếp la méo mó không đẹp.
Lẽ ra các con tham gia có nhiều cơ hội thỏa sức trải
nghiệm và sáng tạo nhiều hơn. Còn khi ở nhà, cũng không ít cha mẹ khi thấy con
lóng ngóng gặp khó khăn thì họ nghĩ rằng con mỏng manh, yếu đuối, cần được yêu
chiều, bảo bọc thì cũng thường xuyên làm thay cho con, làm hộ con cho nhanh, cho
đúng và cho đẹp.
Hành
động giết chết các tố chất của con?
Lúc còn là học sinh lớp một, Thúy vẫn nhớ những buổi tối
cùng trang sách tập viết chữ theo đường nét, làm em lóng ngóng vất vả toát cả mồ
hôi. Cha nhìn Thúy vất vả mà chữ không đẹp nên thường viết giúp để mai đến lớp
được điểm cao. Còn Tùng, mỗi khi đi ra ngoài và có người khác hỏi thăm: “cháu
tên gì, cháu mấy tuổi?” là mẹ cậu trả lời hộ: “Cháu
tên là Sơn Tùng, cháu 3 tuổi bác ạ”.
Hình ảnh có tính chất minh họa |
Còn những lúc bé Gia Huy chơi với chúng bạn, cha mẹ cậu
cũng thường xuyên can thiệt để giành phần hơn cho con, hay lúc vấp ngã thì người
bà cũng luôn nhào đến nâng cháu dậy và đánh chừa mặt đất đã làm đau cháu
bà.
Tất cả những hành động đấy đều đi ra từ tình yêu thương
của cha mẹ dành cho người con trai, con gái của mình và chính họ cảm thấy khi
làm việc gì đó hộ con thì đó là cách để thể hiện tình yêu của mình với con. Họ
luôn tưởng rằng như thế là thương yêu con, việc này là giúp được con, tốt cho
con nhưng sự thật có đúng là như vậy hay không?
Quan điểm của chúng tôi cho rằng, sự quan tâm khi mà
thiếu đi sự hiểu biết thì sẽ tạo ra những nguy hại tiêu cực vô cùng! Để rồi tình
yêu vô ý gây nên tội.
Sự can thiệp, làm thay, làm hộ và áp đặt của cha mẹ làm
các con mất đi sự tự do, tự tin và xa hơn nữa là sự tự do của ước mơ và sáng tạo
cũng bị “giam lỏng”. Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực
ra lại đang vô ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng
cuộc sống, tước đi quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải
nghiệm. Hành động này đã giết chết các tố chất tốt cần rèn luyện của con và sinh
ra một loạt các thói quen xấu.
Khi Thúy được cha viết chữ hộ kèm theo lời dặn dò không
được nói bố viết hay làm bài tập hộ, thì khi đến lớp cô giáo hỏi ai viết, thế là
Thúy nói “em viết” và lúc đó cô học thêm cả tính nói dối. Sơn Tùng thì mỗi lần
có ai hỏi thì biết mẹ sẽ trả lời và chỉ cần nghe mẹ nói, đến giờ mẹ Tùng phát
hiện ra con trai mình có vẻ ngại nói và lười nói, cô nhớ đến những lần đã hay
trả lời hộ con mỗi khi có ai đó hỏi về con.
Còn Gia Huy đã bốn tuổi rồi mà mỗi lần ngã thì con nằm im
khóc lóc, mắt nhòe đi dáo dác tìm người dỗ dành. Hôm trước, khi các bạn hàng xóm
sang chơi, Huy cứ giành lại đồ chơi từ tay bạn, các bạn hét lên: “Bác bảo em Huy
ý, em ấy cứ lấy đồ không cho cháu chơi!”, hoặc là nói với Huy: “Em ra chỗ khác
đi...”.
Vài lần không giành lại được từ các anh thì Huy đi ra kéo
tay mẹ vào, nếu có ba thì kéo ba vào và để ba mẹ bênh vực đòi lại hộ. Cha mẹ
càng giúp con thì càng khiến con yếu ớt và kém khả năng thích nghi, hòa hợp với
cuộc sống.
Khi xen vào làm giúp con, thì sự quan tâm đấy của cha mẹ
đồng thời cũng đang mang đến cho tiềm thức của con một thông điệp rằng: “Con
không có khả năng làm việc đó” “Con thật kém cỏi” - để rồi không ít gia
đình đang vô tình biến trẻ thành những chú “gà công nghiệp”: không cần làm gì
vẫn có ăn, có mặc, được chơi và chỉ cần lấy lý do con học thêm để không làm gì
cả. Có phải làm gì đâu, tất cả đã có cha mẹ lo rồi mà, việc của con chỉ mỗi việc
là học và làm theo lời bố mẹ. Để rồi quá nhiều đứa trẻ giỏi đâu không thấy, chỉ
toàn gặp vấn nạn mất cân bằng phát triển khi thiếu hụt kỹ năng sống, không biết
giải quyết vấn đề, quá thụ động, khi gặp những việc tương tự cũng chờ mẹ hoặc
chờ người khác đến giúp.
Đã
bao giờ cha mẹ cho con tự do?
Ngày xưa, tuổi thơ thế hệ tôi và các bạn có nhiều cơ hội
để thoải mái tự trải nghiệm các trò chơi với không gian thoáng đãng, rộng lớn
như: bắt cá, trèo cây, đánh khăng, đánh đáo, ô ăn quan, nặn đất làm pháo, làm
lều cây...Nhưng giờ đây ở thế hệ con trẻ, những lợi thế cho sự phát triển tự
nhiên đó không còn, môi trường của con bị bê tông hóa, bị điện tử hóa đang dần
lấy đi cơ hội tự trải nghiệm của các con.
Chúng đang quá thiếu sân chơi hỗ trợ cho sự phát triển
của con, thậm chí các con học hành nhiều quá, chơi thì chỉ biết đến thiết bị
công “Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực ra lại đang vô
ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng cuộc sống, tước đi
quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải nghiệm.” nghệ thì con
lại càng thiếu cơ hội tự trải nghiệm để phát triển toàn diện.
Khi cơ hội tự trải nghiệm đã hiếm hoi, thì nay chúng lại
bị bức tử bởi chính cha mẹ của mình: Từ các trò chơi để trải nghiệm, khám phá
các em còn không được tự do các hoạt động khác như ăn uống, học hành, các quyết
định lớn hơn thì cha mẹ càng can thiệp thô bạo hơn. Đã bao giờ các bố mẹ nghĩ
xem con trẻ của mình có thực sự được tự do? Thật sự là KHÔNG, con trẻ đang thiếu
tự do một cách trầm trọng.
Các bậc phụ huynh luôn thường có rất nhiều lý do để xâm
phạm vào sự tự do, quyền riêng tư của trẻ: Từ việc ăn, mặc, ở, đi học, giao lưu
bạn bè, hay tất cả mọi việc của con trẻ. Sự can thiệt và làm hộ con không phải
là công việc và trách nhiệm của cha mẹ. Trách nhiệm quan trọng nhất của quý vị
là hướng dẫn trẻ tự làm, tự quyết, tự xử lý khi xảy ra sự cố và tự rút kinh
nghiệm để tiến bộ. Con trẻ thật sự muốn gì?
Hôm qua đã có phụ huynh lo lắng khi trẻ sử dụng kéo để
cắt lá dong gói bánh, họ đã lo lắng và nói rằng: “Lỡ con cắt vào tay thì sao?”
Chúng tôi đã trả lời vị phụ huynh đó: “Cũng không sao cả, không may thì cũng chỉ
chỉ xây xước thôi, không nghiêm trọng". Người lớn cũng thế, có ai chẳng một vài
lần bị đứt tay, nhưng nhờ đó chúng ta học cách sử dụng dao kéo một cách khéo léo
hơn. Đây chính là cách chúng ta học để biết thế nào là nóng để không sờ vào nước
nóng, thế nào là đau để không nghịch dại, và quả đúng là chúng ta chỉ cắt phải
tay một lần.
Cuộc
đời con là của con....
Hãy để con sống và trưởng thành, việc quan trọng của cha
mẹ là làm sao hiểu con nhiều hơn để tin tưởng con nhiều hơn.
Trẻ em ở độ tuổi từ 0 đến 12 có trí tuệ thẩm thấu, khả
năng học hỏi rất cao từ những gì đang diễn ra xung quanh, chúng như một miếng
bọt biển có thể thấm hút mọi thứ từ môi trường xung quanh của mình. Tự do trải
nghiệm là nhu cầu rất lớn của trẻ 0 đến 12 tuổi để phát triển và những chơi là
một hình thức học tập mà mỗi con trẻ được kết hợp tâm trí, cơ thể và tinh
thần.
Theo quan sát về những câu trẻ ba tuổi thường nói bên
cạnh các từ: “bố” “mẹ” “không” còn thêm những câu: “Con
có thể tự làm được” “Để con tự làm”. Con trẻ muốn và cần được tự mình giải
quyết nhiệm vụ của mình, các con không cần sự bao bọc quá mức đâu, tự do trải
nghiệm là nhu cầu lớn nhất của con trẻ.
Không ít phụ huynh khi thấy con làm chậm và nóng ruột,
thiếu kiên nhẫn đã tìm cách làm thay cho nhanh, nhưng họ đã không hiểu rằng, trẻ
con tay chân ngắn hơn chúng ta, làm và bước chậm hơn chúng ta. Khi đang ở độ
tuổi con quý vị hiện giờ, lúc đó quý vị muốn gì và tốc độ cơ thể, sự khéo léo và
khả năng giải quyết vấn đề của quý vị đang như thế nào?
Khi là người thân của con, là mẹ, là cha hay là ông bà
thì hãy tôn trọng sự phát triển và cho con kiên nhẫn với bàn tay lóng ngóng bé
xíu đang lớn lên từng ngày qua những lần trải nghiệm chạm rãi. Nếu thật sự
thương yêu con, thay vì làm hộ, thay vì bế để nhanh hơn, quý vị hãy kiên nhẫn
chậm lại và cho con tự mình làm lấy. Lúc đầu làm việc gì, con cũng sẽ vụng về,
lóng ngóng, nhưng dần dần con sẽ tự làm được, các con cần thời gian làm quen để
hình thành kỹ năng và ra đời sống tốt. Đó mới là tình yêu thương thật sự mà con
trẻ cần.
***
Điều tốt nhất mà cha mẹ có thể làm cho con cái của mình
là cho phép con có cơ hội tự làm việc của con, cho phép con được mạnh mẽ, cho
phép con có cơ hội trải nghiệm cuộc sống theo cách riêng của con. Có được như
vậy là cha mẹ đã cho con cơ hội được là người tốt hơn, cơ hội để con tin tưởng
hơn vào chính bản thân mình. Tin tưởng vào con cũng là tin tưởng vào chính mình,
tin tưởng để con có nhiều cơ hội tự trải nghiệm là đôi cánh cha mẹ chắp cho con
bay vào tương lai đó cha mẹ ạ. Còn nếu cứ mãi nhìn con với lăng kính: “Để
chúng làm thì lâu quá!” “Sao con lóng ngóng thế!” “Để con tự làm thì nhìn xấu
quá!” thì tình yêu ấy sẽ mãi vô ý gây nên điều hại cho thế hệ tương lai của
chính con em mình.
Hãy đừng cho con những tình yêu mù quáng, mà hãy học cách
làm bậc cha mẹ thông thái để từ đó trẻ được trải nghiệm và trưởng từ những trải
nghiệm đó, được tự do lớn lên và yêu tự do từ điều con nhận được.
Chúng ta tạm kép lại với hai câu nói nổi tiếng: “Món
quà lớn nhất mà bạn có thể trao tặng cho con trẻ của mình là đôi cánh của sự tự
lập". Và “Không
gì có thể khai mở bộ não của một đứa trẻ bằng việc chơi".
Văn
Khoa - Linh An
Cách cha mẹ Việt bao bọc con gây tai hại?
13/02/2016 14:54
GMT+7
- Một
mâu thuẫn lớn ở bậc phụ huynh là luôn muốn con cái trưởng thành, họ không tiếc
tiền cho con đến các lớp học “tự lập” sớm, học các lớp kỹ năng sống. Nhưng lúc
bên con lại luôn tìm cách làm thay con, thậm chí là can thiệp, chỉ đạo từ những
điều nhỏ nhặt như chuyện ăn, mặc, học và cả chuyện chơi.
“Làm
gì mà lóng ngóng thế, tránh ra mẹ làm cho!" "Làm thế trông bánh xấu lắm, để bố
làm hộ cho!”. Đấy là những câu nói trùng lặp nhiều nhất của không ít bậc
phụ huynh trong buổi trải nghiệm tự gói bánh chưng mà chúng tôi đã tổ chức cho
mẹ và các con mới đây.
Chúng tôi đã mong muốn các con tự tay gói còn mẹ ở bên
cạnh hướng dẫn, thế nhưng, đa số phụ huynh chỉ để con chạm tay được vào một lúc
là giành lại để gói hầu hết thời gian khi họ thấy con lóng ngóng, vụng về vãi cả
gạo và thịt ra ngoài, cắt và xếp la méo mó không đẹp.
Lẽ ra các con tham gia có nhiều cơ hội thỏa sức trải
nghiệm và sáng tạo nhiều hơn. Còn khi ở nhà, cũng không ít cha mẹ khi thấy con
lóng ngóng gặp khó khăn thì họ nghĩ rằng con mỏng manh, yếu đuối, cần được yêu
chiều, bảo bọc thì cũng thường xuyên làm thay cho con, làm hộ con cho nhanh, cho
đúng và cho đẹp.
Hành
động giết chết các tố chất của con?
Lúc còn là học sinh lớp một, Thúy vẫn nhớ những buổi tối
cùng trang sách tập viết chữ theo đường nét, làm em lóng ngóng vất vả toát cả mồ
hôi. Cha nhìn Thúy vất vả mà chữ không đẹp nên thường viết giúp để mai đến lớp
được điểm cao. Còn Tùng, mỗi khi đi ra ngoài và có người khác hỏi thăm: “cháu
tên gì, cháu mấy tuổi?” là mẹ cậu trả lời hộ: “Cháu
tên là Sơn Tùng, cháu 3 tuổi bác ạ”.
Hình ảnh có tính chất minh
họa
Còn những lúc bé Gia Huy chơi với chúng bạn, cha mẹ cậu
cũng thường xuyên can thiệt để giành phần hơn cho con, hay lúc vấp ngã thì người
bà cũng luôn nhào đến nâng cháu dậy và đánh chừa mặt đất đã làm đau cháu
bà.
Tất cả những hành động đấy đều đi ra từ tình yêu thương
của cha mẹ dành cho người con trai, con gái của mình và chính họ cảm thấy khi
làm việc gì đó hộ con thì đó là cách để thể hiện tình yêu của mình với con. Họ
luôn tưởng rằng như thế là thương yêu con, việc này là giúp được con, tốt cho
con nhưng sự thật có đúng là như vậy hay không?
Quan điểm của chúng tôi cho rằng, sự quan tâm khi mà
thiếu đi sự hiểu biết thì sẽ tạo ra những nguy hại tiêu cực vô cùng! Để rồi tình
yêu vô ý gây nên tội.
Sự can thiệp, làm thay, làm hộ và áp đặt của cha mẹ làm
các con mất đi sự tự do, tự tin và xa hơn nữa là sự tự do của ước mơ và sáng tạo
cũng bị “giam lỏng”. Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực
ra lại đang vô ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng
cuộc sống, tước đi quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải
nghiệm. Hành động này đã giết chết các tố chất tốt cần rèn luyện của con và sinh
ra một loạt các thói quen xấu.
Khi Thúy được cha viết chữ hộ kèm theo lời dặn dò không
được nói bố viết hay làm bài tập hộ, thì khi đến lớp cô giáo hỏi ai viết, thế là
Thúy nói “em viết” và lúc đó cô học thêm cả tính nói dối. Sơn Tùng thì mỗi lần
có ai hỏi thì biết mẹ sẽ trả lời và chỉ cần nghe mẹ nói, đến giờ mẹ Tùng phát
hiện ra con trai mình có vẻ ngại nói và lười nói, cô nhớ đến những lần đã hay
trả lời hộ con mỗi khi có ai đó hỏi về con.
Còn Gia Huy đã bốn tuổi rồi mà mỗi lần ngã thì con nằm im
khóc lóc, mắt nhòe đi dáo dác tìm người dỗ dành. Hôm trước, khi các bạn hàng xóm
sang chơi, Huy cứ giành lại đồ chơi từ tay bạn, các bạn hét lên: “Bác bảo em Huy
ý, em ấy cứ lấy đồ không cho cháu chơi!”, hoặc là nói với Huy: “Em ra chỗ khác
đi...”.
Vài lần không giành lại được từ các anh thì Huy đi ra kéo
tay mẹ vào, nếu có ba thì kéo ba vào và để ba mẹ bênh vực đòi lại hộ. Cha mẹ
càng giúp con thì càng khiến con yếu ớt và kém khả năng thích nghi, hòa hợp với
cuộc sống.
Khi xen vào làm giúp con, thì sự quan tâm đấy của cha mẹ
đồng thời cũng đang mang đến cho tiềm thức của con một thông điệp rằng: “Con
không có khả năng làm việc đó” “Con thật kém cỏi” - để rồi không ít gia
đình đang vô tình biến trẻ thành những chú “gà công nghiệp”: không cần làm gì
vẫn có ăn, có mặc, được chơi và chỉ cần lấy lý do con học thêm để không làm gì
cả. Có phải làm gì đâu, tất cả đã có cha mẹ lo rồi mà, việc của con chỉ mỗi việc
là học và làm theo lời bố mẹ. Để rồi quá nhiều đứa trẻ giỏi đâu không thấy, chỉ
toàn gặp vấn nạn mất cân bằng phát triển khi thiếu hụt kỹ năng sống, không biết
giải quyết vấn đề, quá thụ động, khi gặp những việc tương tự cũng chờ mẹ hoặc
chờ người khác đến giúp.
Đã
bao giờ cha mẹ cho con tự do?
Ngày xưa, tuổi thơ thế hệ tôi và các bạn có nhiều cơ hội
để thoải mái tự trải nghiệm các trò chơi với không gian thoáng đãng, rộng lớn
như: bắt cá, trèo cây, đánh khăng, đánh đáo, ô ăn quan, nặn đất làm pháo, làm
lều cây...Nhưng giờ đây ở thế hệ con trẻ, những lợi thế cho sự phát triển tự
nhiên đó không còn, môi trường của con bị bê tông hóa, bị điện tử hóa đang dần
lấy đi cơ hội tự trải nghiệm của các con.
Chúng đang quá thiếu sân chơi hỗ trợ cho sự phát triển
của con, thậm chí các con học hành nhiều quá, chơi thì chỉ biết đến thiết bị
công “Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực ra lại đang vô
ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng cuộc sống, tước đi
quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải nghiệm.” nghệ thì con
lại càng thiếu cơ hội tự trải nghiệm để phát triển toàn diện.
Khi cơ hội tự trải nghiệm đã hiếm hoi, thì nay chúng lại
bị bức tử bởi chính cha mẹ của mình: Từ các trò chơi để trải nghiệm, khám phá
các em còn không được tự do các hoạt động khác như ăn uống, học hành, các quyết
định lớn hơn thì cha mẹ càng can thiệp thô bạo hơn. Đã bao giờ các bố mẹ nghĩ
xem con trẻ của mình có thực sự được tự do? Thật sự là KHÔNG, con trẻ đang thiếu
tự do một cách trầm trọng.
Các bậc phụ huynh luôn thường có rất nhiều lý do để xâm
phạm vào sự tự do, quyền riêng tư của trẻ: Từ việc ăn, mặc, ở, đi học, giao lưu
bạn bè, hay tất cả mọi việc của con trẻ. Sự can thiệt và làm hộ con không phải
là công việc và trách nhiệm của cha mẹ. Trách nhiệm quan trọng nhất của quý vị
là hướng dẫn trẻ tự làm, tự quyết, tự xử lý khi xảy ra sự cố và tự rút kinh
nghiệm để tiến bộ. Con trẻ thật sự muốn gì?
Hôm qua đã có phụ huynh lo lắng khi trẻ sử dụng kéo để
cắt lá dong gói bánh, họ đã lo lắng và nói rằng: “Lỡ con cắt vào tay thì sao?”
Chúng tôi đã trả lời vị phụ huynh đó: “Cũng không sao cả, không may thì cũng chỉ
chỉ xây xước thôi, không nghiêm trọng". Người lớn cũng thế, có ai chẳng một vài
lần bị đứt tay, nhưng nhờ đó chúng ta học cách sử dụng dao kéo một cách khéo léo
hơn. Đây chính là cách chúng ta học để biết thế nào là nóng để không sờ vào nước
nóng, thế nào là đau để không nghịch dại, và quả đúng là chúng ta chỉ cắt phải
tay một lần.
Cuộc
đời con là của con....
Hãy để con sống và trưởng thành, việc quan trọng của cha
mẹ là làm sao hiểu con nhiều hơn để tin tưởng con nhiều hơn.
Trẻ em ở độ tuổi từ 0 đến 12 có trí tuệ thẩm thấu, khả
năng học hỏi rất cao từ những gì đang diễn ra xung quanh, chúng như một miếng
bọt biển có thể thấm hút mọi thứ từ môi trường xung quanh của mình. Tự do trải
nghiệm là nhu cầu rất lớn của trẻ 0 đến 12 tuổi để phát triển và những chơi là
một hình thức học tập mà mỗi con trẻ được kết hợp tâm trí, cơ thể và tinh
thần.
Theo quan sát về những câu trẻ ba tuổi thường nói bên
cạnh các từ: “bố” “mẹ” “không” còn thêm những câu: “Con
có thể tự làm được” “Để con tự làm”. Con trẻ muốn và cần được tự mình giải
quyết nhiệm vụ của mình, các con không cần sự bao bọc quá mức đâu, tự do trải
nghiệm là nhu cầu lớn nhất của con trẻ.
Không ít phụ huynh khi thấy con làm chậm và nóng ruột,
thiếu kiên nhẫn đã tìm cách làm thay cho nhanh, nhưng họ đã không hiểu rằng, trẻ
con tay chân ngắn hơn chúng ta, làm và bước chậm hơn chúng ta. Khi đang ở độ
tuổi con quý vị hiện giờ, lúc đó quý vị muốn gì và tốc độ cơ thể, sự khéo léo và
khả năng giải quyết vấn đề của quý vị đang như thế nào?
Khi là người thân của con, là mẹ, là cha hay là ông bà
thì hãy tôn trọng sự phát triển và cho con kiên nhẫn với bàn tay lóng ngóng bé
xíu đang lớn lên từng ngày qua những lần trải nghiệm chạm rãi. Nếu thật sự
thương yêu con, thay vì làm hộ, thay vì bế để nhanh hơn, quý vị hãy kiên nhẫn
chậm lại và cho con tự mình làm lấy. Lúc đầu làm việc gì, con cũng sẽ vụng về,
lóng ngóng, nhưng dần dần con sẽ tự làm được, các con cần thời gian làm quen để
hình thành kỹ năng và ra đời sống tốt. Đó mới là tình yêu thương thật sự mà con
trẻ cần.
***
Điều tốt nhất mà cha mẹ có thể làm cho con cái của mình
là cho phép con có cơ hội tự làm việc của con, cho phép con được mạnh mẽ, cho
phép con có cơ hội trải nghiệm cuộc sống theo cách riêng của con. Có được như
vậy là cha mẹ đã cho con cơ hội được là người tốt hơn, cơ hội để con tin tưởng
hơn vào chính bản thân mình. Tin tưởng vào con cũng là tin tưởng vào chính mình,
tin tưởng để con có nhiều cơ hội tự trải nghiệm là đôi cánh cha mẹ chắp cho con
bay vào tương lai đó cha mẹ ạ. Còn nếu cứ mãi nhìn con với lăng kính: “Để
chúng làm thì lâu quá!” “Sao con lóng ngóng thế!” “Để con tự làm thì nhìn xấu
quá!” thì tình yêu ấy sẽ mãi vô ý gây nên điều hại cho thế hệ tương lai của
chính con em mình.
Hãy đừng cho con những tình yêu mù quáng, mà hãy học cách
làm bậc cha mẹ thông thái để từ đó trẻ được trải nghiệm và trưởng từ những trải
nghiệm đó, được tự do lớn lên và yêu tự do từ điều con nhận được.
Chúng ta tạm kép lại với hai câu nói nổi tiếng: “Món
quà lớn nhất mà bạn có thể trao tặng cho con trẻ của mình là đôi cánh của sự tự
lập". Và “Không
gì có thể khai mở bộ não của một đứa trẻ bằng việc chơi".
Văn
Khoa - Linh An
13/02/2016 14:54
GMT+7
- Một
mâu thuẫn lớn ở bậc phụ huynh là luôn muốn con cái trưởng thành, họ không tiếc
tiền cho con đến các lớp học “tự lập” sớm, học các lớp kỹ năng sống. Nhưng lúc
bên con lại luôn tìm cách làm thay con, thậm chí là can thiệp, chỉ đạo từ những
điều nhỏ nhặt như chuyện ăn, mặc, học và cả chuyện chơi.
“Làm
gì mà lóng ngóng thế, tránh ra mẹ làm cho!" "Làm thế trông bánh xấu lắm, để bố
làm hộ cho!”. Đấy là những câu nói trùng lặp nhiều nhất của không ít bậc
phụ huynh trong buổi trải nghiệm tự gói bánh chưng mà chúng tôi đã tổ chức cho
mẹ và các con mới đây.
Chúng tôi đã mong muốn các con tự tay gói còn mẹ ở bên
cạnh hướng dẫn, thế nhưng, đa số phụ huynh chỉ để con chạm tay được vào một lúc
là giành lại để gói hầu hết thời gian khi họ thấy con lóng ngóng, vụng về vãi cả
gạo và thịt ra ngoài, cắt và xếp la méo mó không đẹp.
Lẽ ra các con tham gia có nhiều cơ hội thỏa sức trải
nghiệm và sáng tạo nhiều hơn. Còn khi ở nhà, cũng không ít cha mẹ khi thấy con
lóng ngóng gặp khó khăn thì họ nghĩ rằng con mỏng manh, yếu đuối, cần được yêu
chiều, bảo bọc thì cũng thường xuyên làm thay cho con, làm hộ con cho nhanh, cho
đúng và cho đẹp.
Hành
động giết chết các tố chất của con?
Lúc còn là học sinh lớp một, Thúy vẫn nhớ những buổi tối
cùng trang sách tập viết chữ theo đường nét, làm em lóng ngóng vất vả toát cả mồ
hôi. Cha nhìn Thúy vất vả mà chữ không đẹp nên thường viết giúp để mai đến lớp
được điểm cao. Còn Tùng, mỗi khi đi ra ngoài và có người khác hỏi thăm: “cháu
tên gì, cháu mấy tuổi?” là mẹ cậu trả lời hộ: “Cháu
tên là Sơn Tùng, cháu 3 tuổi bác ạ”.
Hình ảnh có tính chất minh họa |
Còn những lúc bé Gia Huy chơi với chúng bạn, cha mẹ cậu
cũng thường xuyên can thiệt để giành phần hơn cho con, hay lúc vấp ngã thì người
bà cũng luôn nhào đến nâng cháu dậy và đánh chừa mặt đất đã làm đau cháu
bà.
Tất cả những hành động đấy đều đi ra từ tình yêu thương
của cha mẹ dành cho người con trai, con gái của mình và chính họ cảm thấy khi
làm việc gì đó hộ con thì đó là cách để thể hiện tình yêu của mình với con. Họ
luôn tưởng rằng như thế là thương yêu con, việc này là giúp được con, tốt cho
con nhưng sự thật có đúng là như vậy hay không?
Quan điểm của chúng tôi cho rằng, sự quan tâm khi mà
thiếu đi sự hiểu biết thì sẽ tạo ra những nguy hại tiêu cực vô cùng! Để rồi tình
yêu vô ý gây nên tội.
Sự can thiệp, làm thay, làm hộ và áp đặt của cha mẹ làm
các con mất đi sự tự do, tự tin và xa hơn nữa là sự tự do của ước mơ và sáng tạo
cũng bị “giam lỏng”. Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực
ra lại đang vô ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng
cuộc sống, tước đi quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải
nghiệm. Hành động này đã giết chết các tố chất tốt cần rèn luyện của con và sinh
ra một loạt các thói quen xấu.
Khi Thúy được cha viết chữ hộ kèm theo lời dặn dò không
được nói bố viết hay làm bài tập hộ, thì khi đến lớp cô giáo hỏi ai viết, thế là
Thúy nói “em viết” và lúc đó cô học thêm cả tính nói dối. Sơn Tùng thì mỗi lần
có ai hỏi thì biết mẹ sẽ trả lời và chỉ cần nghe mẹ nói, đến giờ mẹ Tùng phát
hiện ra con trai mình có vẻ ngại nói và lười nói, cô nhớ đến những lần đã hay
trả lời hộ con mỗi khi có ai đó hỏi về con.
Còn Gia Huy đã bốn tuổi rồi mà mỗi lần ngã thì con nằm im
khóc lóc, mắt nhòe đi dáo dác tìm người dỗ dành. Hôm trước, khi các bạn hàng xóm
sang chơi, Huy cứ giành lại đồ chơi từ tay bạn, các bạn hét lên: “Bác bảo em Huy
ý, em ấy cứ lấy đồ không cho cháu chơi!”, hoặc là nói với Huy: “Em ra chỗ khác
đi...”.
Vài lần không giành lại được từ các anh thì Huy đi ra kéo
tay mẹ vào, nếu có ba thì kéo ba vào và để ba mẹ bênh vực đòi lại hộ. Cha mẹ
càng giúp con thì càng khiến con yếu ớt và kém khả năng thích nghi, hòa hợp với
cuộc sống.
Khi xen vào làm giúp con, thì sự quan tâm đấy của cha mẹ
đồng thời cũng đang mang đến cho tiềm thức của con một thông điệp rằng: “Con
không có khả năng làm việc đó” “Con thật kém cỏi” - để rồi không ít gia
đình đang vô tình biến trẻ thành những chú “gà công nghiệp”: không cần làm gì
vẫn có ăn, có mặc, được chơi và chỉ cần lấy lý do con học thêm để không làm gì
cả. Có phải làm gì đâu, tất cả đã có cha mẹ lo rồi mà, việc của con chỉ mỗi việc
là học và làm theo lời bố mẹ. Để rồi quá nhiều đứa trẻ giỏi đâu không thấy, chỉ
toàn gặp vấn nạn mất cân bằng phát triển khi thiếu hụt kỹ năng sống, không biết
giải quyết vấn đề, quá thụ động, khi gặp những việc tương tự cũng chờ mẹ hoặc
chờ người khác đến giúp.
Đã
bao giờ cha mẹ cho con tự do?
Ngày xưa, tuổi thơ thế hệ tôi và các bạn có nhiều cơ hội
để thoải mái tự trải nghiệm các trò chơi với không gian thoáng đãng, rộng lớn
như: bắt cá, trèo cây, đánh khăng, đánh đáo, ô ăn quan, nặn đất làm pháo, làm
lều cây...Nhưng giờ đây ở thế hệ con trẻ, những lợi thế cho sự phát triển tự
nhiên đó không còn, môi trường của con bị bê tông hóa, bị điện tử hóa đang dần
lấy đi cơ hội tự trải nghiệm của các con.
Chúng đang quá thiếu sân chơi hỗ trợ cho sự phát triển
của con, thậm chí các con học hành nhiều quá, chơi thì chỉ biết đến thiết bị
công “Cha mẹ cứ làm hộ con và nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực ra lại đang vô
ý đã lấy mất của con cơ hội phát triển và học hỏi các kỹ năng cuộc sống, tước đi
quyền tự do cần có của trẻ và sự hài lòng khi được trải nghiệm.” nghệ thì con
lại càng thiếu cơ hội tự trải nghiệm để phát triển toàn diện.
Khi cơ hội tự trải nghiệm đã hiếm hoi, thì nay chúng lại
bị bức tử bởi chính cha mẹ của mình: Từ các trò chơi để trải nghiệm, khám phá
các em còn không được tự do các hoạt động khác như ăn uống, học hành, các quyết
định lớn hơn thì cha mẹ càng can thiệp thô bạo hơn. Đã bao giờ các bố mẹ nghĩ
xem con trẻ của mình có thực sự được tự do? Thật sự là KHÔNG, con trẻ đang thiếu
tự do một cách trầm trọng.
Các bậc phụ huynh luôn thường có rất nhiều lý do để xâm
phạm vào sự tự do, quyền riêng tư của trẻ: Từ việc ăn, mặc, ở, đi học, giao lưu
bạn bè, hay tất cả mọi việc của con trẻ. Sự can thiệt và làm hộ con không phải
là công việc và trách nhiệm của cha mẹ. Trách nhiệm quan trọng nhất của quý vị
là hướng dẫn trẻ tự làm, tự quyết, tự xử lý khi xảy ra sự cố và tự rút kinh
nghiệm để tiến bộ. Con trẻ thật sự muốn gì?
Hôm qua đã có phụ huynh lo lắng khi trẻ sử dụng kéo để
cắt lá dong gói bánh, họ đã lo lắng và nói rằng: “Lỡ con cắt vào tay thì sao?”
Chúng tôi đã trả lời vị phụ huynh đó: “Cũng không sao cả, không may thì cũng chỉ
chỉ xây xước thôi, không nghiêm trọng". Người lớn cũng thế, có ai chẳng một vài
lần bị đứt tay, nhưng nhờ đó chúng ta học cách sử dụng dao kéo một cách khéo léo
hơn. Đây chính là cách chúng ta học để biết thế nào là nóng để không sờ vào nước
nóng, thế nào là đau để không nghịch dại, và quả đúng là chúng ta chỉ cắt phải
tay một lần.
Cuộc
đời con là của con....
Hãy để con sống và trưởng thành, việc quan trọng của cha
mẹ là làm sao hiểu con nhiều hơn để tin tưởng con nhiều hơn.
Trẻ em ở độ tuổi từ 0 đến 12 có trí tuệ thẩm thấu, khả
năng học hỏi rất cao từ những gì đang diễn ra xung quanh, chúng như một miếng
bọt biển có thể thấm hút mọi thứ từ môi trường xung quanh của mình. Tự do trải
nghiệm là nhu cầu rất lớn của trẻ 0 đến 12 tuổi để phát triển và những chơi là
một hình thức học tập mà mỗi con trẻ được kết hợp tâm trí, cơ thể và tinh
thần.
Theo quan sát về những câu trẻ ba tuổi thường nói bên
cạnh các từ: “bố” “mẹ” “không” còn thêm những câu: “Con
có thể tự làm được” “Để con tự làm”. Con trẻ muốn và cần được tự mình giải
quyết nhiệm vụ của mình, các con không cần sự bao bọc quá mức đâu, tự do trải
nghiệm là nhu cầu lớn nhất của con trẻ.
Không ít phụ huynh khi thấy con làm chậm và nóng ruột,
thiếu kiên nhẫn đã tìm cách làm thay cho nhanh, nhưng họ đã không hiểu rằng, trẻ
con tay chân ngắn hơn chúng ta, làm và bước chậm hơn chúng ta. Khi đang ở độ
tuổi con quý vị hiện giờ, lúc đó quý vị muốn gì và tốc độ cơ thể, sự khéo léo và
khả năng giải quyết vấn đề của quý vị đang như thế nào?
Khi là người thân của con, là mẹ, là cha hay là ông bà
thì hãy tôn trọng sự phát triển và cho con kiên nhẫn với bàn tay lóng ngóng bé
xíu đang lớn lên từng ngày qua những lần trải nghiệm chạm rãi. Nếu thật sự
thương yêu con, thay vì làm hộ, thay vì bế để nhanh hơn, quý vị hãy kiên nhẫn
chậm lại và cho con tự mình làm lấy. Lúc đầu làm việc gì, con cũng sẽ vụng về,
lóng ngóng, nhưng dần dần con sẽ tự làm được, các con cần thời gian làm quen để
hình thành kỹ năng và ra đời sống tốt. Đó mới là tình yêu thương thật sự mà con
trẻ cần.
***
Điều tốt nhất mà cha mẹ có thể làm cho con cái của mình
là cho phép con có cơ hội tự làm việc của con, cho phép con được mạnh mẽ, cho
phép con có cơ hội trải nghiệm cuộc sống theo cách riêng của con. Có được như
vậy là cha mẹ đã cho con cơ hội được là người tốt hơn, cơ hội để con tin tưởng
hơn vào chính bản thân mình. Tin tưởng vào con cũng là tin tưởng vào chính mình,
tin tưởng để con có nhiều cơ hội tự trải nghiệm là đôi cánh cha mẹ chắp cho con
bay vào tương lai đó cha mẹ ạ. Còn nếu cứ mãi nhìn con với lăng kính: “Để
chúng làm thì lâu quá!” “Sao con lóng ngóng thế!” “Để con tự làm thì nhìn xấu
quá!” thì tình yêu ấy sẽ mãi vô ý gây nên điều hại cho thế hệ tương lai của
chính con em mình.
Hãy đừng cho con những tình yêu mù quáng, mà hãy học cách
làm bậc cha mẹ thông thái để từ đó trẻ được trải nghiệm và trưởng từ những trải
nghiệm đó, được tự do lớn lên và yêu tự do từ điều con nhận được.
Chúng ta tạm kép lại với hai câu nói nổi tiếng: “Món
quà lớn nhất mà bạn có thể trao tặng cho con trẻ của mình là đôi cánh của sự tự
lập". Và “Không
gì có thể khai mở bộ não của một đứa trẻ bằng việc chơi".
Văn
Khoa - Linh An
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét